Startplaats Sportpark De Vaan, Oldegaarde 21, 3084 AA – Rotterdam
Gepubliceerd: 29 april 2021
Aart van Dragt
Het 215 ha. grote Zuiderpark (430 voetbalvelden groot) is het grootste stadspark van Nederland. Het is tussen 1953 en 1960 als een groene schil om de toenmalige bebouwing aangelegd. Sindsdien zijn aan de Zuidzijde de afgelopen decennia hele woonwijken bijgebouwd. Ondanks de nodige aanpassingen ziet er nog grotendeels uit zoals de ontwerpers het enkele decennia geleden bedacht hebben. Recreatief groen met sportvelden en volkstuinen langs randen. Wie van oost naar west loopt (of omgekeerd) kan een lange wandeling maken.
Na zo’n vijftig jaar was het park toe aan een grote opknapbeurt. Besloten werd om het groots aan te pakken. De opgave was het Zuiderpark aantrekkelijker te maken en er moest meer ruimte komen om bij stortbuien het regenwater dat de gewone riolering in de omringende wijken niet kon verwerken op te vangen. Door de klimaatverandering werd dit een steeds groter probleem.
Er is vijf jaar aan gewerkt. Een deel van de grasvelden werd tot een brede singel vergraven. Deze loopt in de lengte van het park. Er werden buffers gecreëerd om in geval van wateroverlast dit water eerst op te vangen en daar een natuurlijke zuivering te laten ondergaan al vorens het aan het parkwater toe te voegen. Met de voor de waterberging vrijgekomen grond werd achter het AHOY-complex een avontureneiland ingericht. Op deze heuvels kunnen de kinderen zich van hartenlust uitleven.
Inmiddels zijn we zo’n 10 jaar verder. Het was even wennen aan de grootsheid van de structuren. Een diversiteit aan biotopen maakt het Zuiderpark ecologisch interessant: wadi’s, bosplantsoen, heesters, mantelzoom-vegetatie, water, natuurvriendelijke oevers, stukjes bloemrijke weide. De wadi’s die als wateropvang kunnen dienen nodigen uit tot een avontuurlijke wandeling.
Op de bosbodem profiteren de planten dat de bomen nog geen blad hebben. Hierdoor kan de zon de bosbodem bereiken. De planten hebben haast want ze moeten bloeien, zaad maken en zich voorbereiden op een lange periode van duisternis zodra het bladerdak zich sluit. Onder de bomen schitteren de witte sterretjes van de bosanemonen. Op een andere plek heeft het kwetsbaar ogende lieve vrouwebedstro een flinke ruimte in beslag genomen. Elders staan de inheemse gevlekte aronskelken naast de Italiaanse aronskelken. Ze bloeien nog niet. Dat is wel het geval met het daslook. Een prachtige plant, ze staat hier zo massaal dat de hele omgeving naar uien ruikt!
Aan de bosrand rijzen tussen de wortelloofachtige bladeren de witte bloemschermen van het fluitenkruid omhoog. Het samenstel van individuele bloemen vormt een kunstwerkje waaraan de plant haar volksnaam ‘Brussels kant’ dankt!
Vergeet ook niet een kijkje te nemen aan de Kromme zandweg. Daar heerst nog een landelijke sfeer. Er staan enkele historische gebouwen. Volgens de ingemetselde gevelsteen is het bouwjaar van de korenmolen 1723. Het prachtige landhuis de Oliphant dateert zelfs uit 1592 maar staat pas sinds 1975 op zijn huidige plaats. Het pand moest verhuizen voor de ontwikkelingen in het westelijk havengebied en werd steen voor steen afgebroken en in Charlois weer opgebouwd. Het landhuis is nu een gewilde trouwlocatie.
Ook een bezoek aan de heemtuin, Cultuurhistorische landschappentuin van Charlois (ingang Brammertstraat 10) te vinden nabij de Kinderboerderij de Molenwei, is een bezoek meer dan waard!
Meer lezen over de heemtuin De Molenwei, zie https://www.natuurvereniging-ijsselmonde.nl/cultuur-historische-plantentuin-charlois/