Knooppuntroute door Ridderkerkse Gorzen

Publicatiedatum: 6 jan. 2022

We starten bij de Ridderkerkse haven (Haven 24) en wandelen van knooppunt 58 naar 59, 47,91, 97,
via het Gorzenpark naar 56 en vandaar via 57 naar het begin van de route. De nummers staan op
zwarte kunststof paaltjes. De afstand is ca. 3 km.


Het hele gebied heet de Gorzen. Gorzen betekenen buitendijks gebied dat alleen bij springtij
overstroomt. Sinds 1970 geldt dit niet meer voor het hele gebied. Toen is de Deltadijk aangelegd die
Ridderkerk tegen het rivierwater moet beschermen. Het zandlichaam is afgedekt met klei die aan
rivierzijde aan de voet van de dijk werd afgegraven. Daar ontstond een meertje dat al spoedig de
poëtische naam Stille meertje (A) kreeg. Toen natuurliefhebbers vernamen dat Rijkswaterstaat van
plan was om met baggerspecie van de in 1975 te graven haven het meertje te dempen besloten ze
de strijd aan te gaan voor het behoud van het idyllische meertje.

Op 30 maart 1972 werd een werkgroep opgericht die uit monde in wat nu Natuurvereniging Eiland
IJsselmonde heet. Onze vereniging bestaat dit jaar vijftig jaar! De strijd duurde enkele jaren. Het
begon met een motie in de gemeenteraad, vragen in de Tweede kamer, in de Provinciale staten,
maar het leverde niets op. Er werden met steun van de gemeente rapporten gemaakt welke door de
werkgroep bij de gemeente, de provincie en het waterschap werden ingediend. Na een moeizame
strijd gingen de dijkenbouwers, het waterschap en de provincie akkoord met een oplossing waarbij
het Stille meertje behouden kon worden.


We lopen over de zomerkade met het meertje aan de ene zijde en de Ridderkerkse griend aan de
andere zijde. We zien dat de beheerder van de griend, het Zuid-Hollands landschap, in de griend de
wilgen aan het knotten is. Eens in de drie jaar worden de wilgen geknot om ze te behouden. Langs de
zomerkade torsen de wilgen zeer zware takken. Deze wilgen worden door de gemeente
onderhouden. Zij zijn al jaren niet geknot, dit dient dringend te gebeuren om te voorkomen dat
wilgen bezwijken onder hun last.

We lopen naar de Crezéepolder (knooppunt 47). Het is een wonder dat zo’n getijdegebied recent
(2016) in de drukke Randstad gerealiseerd is. Het gebied is in trek bij vogels en natuurliefhebbers en
er kan een wandeling omheen gemaakt worden. Wij lopen over de oude veerdam van knooppunt 47
naar 91. Daar gaan we het Gorzenpark in.

Op de 22 meter hoge puinberg (B) hebben we een prachtig uitzicht over de Crezéepolder en de griend. Helaas zit er niet alleen puin in de heuvel verwerkt. Metingen in 1998 en 2003 hebben een ernstige verontreiniging aangetoond. De monitorring is zonder formeel besluit gestopt. Het drinkwaterbedrijf Oases heeft op 75 meter afstand haar putten
liggen. Vernomen dat een rapport uit 2019 meldt dat het opgepompte water in lichte mate verontreinigd is met stoffen die niet in het drinkwater thuis horen. Wie stelt dat gerust?

Halverwege de berg moeten we linksaf de helling met traptreden af. Let op hier heb ik een
routepaaltje gemist! Via de voormalige speelvijver (C) lopen we naar de Oude Belt (D). Na de oorlog
is hier tot 1970 afval gestort. Daarna is een leeflaag aangebracht. Op zaterdag 4 november 1972
werden op de Oude Belt door 60 Ridderkerkse mannen, vrouwen en kinderen de eerste 2500 bomen
en struiken gepoot, terwijl er in de weken daarna nog eens 20.000 door de gemeente zijn
aangeplant. Sommige bomen ontwikkelen zich slecht. Uit onderzoek bleek dat plaatselijk de leeflaag
te dun is. De gemeente beraadt zich op te nemen maatregelen. Langs het Havenkanaal lopen terug
naar de Ridderkerkse haven (van 56 naar 57)

Aart van Dragt