Wandeling langs de Koedoodzone e.o. (5 km)

Gepubliceerd 30 september 2021
Aart van Dragt

De naam de Koedood (1) herinnert er aan dat er een schip met koeien vergaan. Over 2 kilometer strekt de loop van het water zich in zuid-noord richting uit langs de westrand van Portland. Het gebied maakt deel uit van de Klimaatbuffer IJsselmonde. Op een deel van de oevers wordt de natuurlijke ontwikkeling van het gebied gestuurd met hulp van Schotse Hooglanders. Het is een aantrekkelijk gebied voor een ommetje voor bewoners grenzend aan dit gebied maar het vormt ook een belangrijke recreatieve groen blauwe noord-zuid verbinding voor wandelaars, fietsers en kanoërs.

De omgeving van de Koedood is in de loop der eeuwen sterk veranderd. Het Buitenland van Rhoon werd in 1580 ingepolderd. De rivier de Koedood werd van kades was voorzien en bij de Nieuwe Maas ter hoogte van het huidige Heyplaat afgedamd. Aan de Oude Maas ter hoogte van de Koedoodse haven werd eveneens een dam geplaatst.  Daarmee was de rivier beteugeld en een binnenwater geworden.  

De rivierarm de Koedood was in de middeleeuwen een belangrijke watergang tussen Pernis en Rhoon en Charlois, Pendrecht, Smitshoek en Barendrecht. Ze monde uit in de Koedoodsehaven waar veel landbouw- en griendproducten werden overgeslagen. Nu vormt het gebied de scheiding tussen de woonwijk en polder.

Aan de oevers van de Koedood, adres Het Weegje 17, staat Rheesteyn (2). Het is een voormalig  jachthuis (1470 – 1623) en polderhuis.  Oude Barendrechters noemen met recht ‘de oude stee’. Funderingsresten dateren  uit de elfde eeuw! Op een fundatie van kloostermoppen was een gebouw van hout opgetrokken. Daar kwamen rijke Dordtenaren per boot om te jagen. Het huidige gebouw zelf dateert uit verschillende perioden. De linkerzijde van het woonhuis  is van 1471 en de rechter zijde stamt uit ca. 1625. De aangebouwde boerderij is gedeeltelijk uit 1701 en 1727 (muurankers) en is tot 1964 in bedrijf geweest.

Op de muur van de woning is een prachtig alliantiewapen aangebracht.
Het is het wapen van de Dordtse patriciërsfamilies Everwijn en De Roovere.
De leden van deze familie bezaten vanaf 1698 de Ambachtsheerlijkheid West Barendrecht. Enkele boerderijen in de omgeving tonen eveneens het familiewapen.

De Tweede Wereldoorlog heeft in de directe omgeving voor beroering gezorgd. In mei 1940 landden in de polder Duitse parachutisten in een poging  vliegveld Waalhaven te veroveren. De polder Het Buitenland van Rhoon werd in 1945 blank gezet om de opmars van de geallieerden te vertragen. Omdat Rheesteyn uit voorzorg met kades omgeven was hield men het droog. De boerderij was alleen per boot bereikbaar. In 1953 overstroomde tijdens de Watersnoodramp de polder Het Buitenland van Rhoon. De schade aan Rheesteyn bleef beperkt omdat het op een terp is gebouwd.

Ook de laatste decennia gingen brachten ingrijpende veranderingen. Eeuwenlang was het monumentale pand een landmark in de vlakke polder. Maar rond 2005 verrees vlak achter het huis de VINEX-wijk Portland. De ooit zo rustige Koedood  werd een recreatieve verbinding met Rotterdam. Dit Rijksmonument dat getuigt van een rijk verleden ligt nu verscholen, geheel omringd door geboomte, waardoor velen er ongemerkt aan voorbij gaan.

Na Rheestein en maken een doorsteek door de Rhoonse wijk Portland en wandelen door het Bakkerspark (3). Dit park is een sterk staaltje tuinarchitectuur. Vormgeving staat voorop, de natuur is ondergeschikt. In het park domineert het kunstwerk van Nico de Wit “Port du Nord”. Een trap naar de hemelpoort!

Het laatste deel van de route lopen we via de groene verbinding terug naar de Rode Boog aan de Rhoonse baan. De wandeling van 5 km start op parkeerplaats nabij de Rode Boog, Zevenmeet 3161 Rhoon.