Historie van Natuurvereniging Eiland IJsselmonde

leden van de natuurvereniging op excursie

Evaluatie van 5 jaar Natuurvereniging Eiland IJsselmonde (2014 -2019)

In 2014 werd de naam Natuurvereniging Ridderkerk gewijzigd in Natuurvereniging Eiland IJsselmonde. En er moest natuurlijk ook een nieuw logo komen en dat kwam er!

Dat eerste jaar was meteen ook de introductie van het fenomeen minicursussen, een kleine cursus bestaande uit 1 avond en 1 dagdeel op zaterdag. Hiermee werd gehoopt mensen te trekken die vaak geen tijd hebben om zich voor meerdere avonden en zaterdagen vast te leggen maar toch graag hun kennis van de natuur wilden te vergroten. De cursussen trokken de afgelopen jaren veel publiek. Een nadeel bleek na een evaluatie dat we daarmee ook  een deel van de aanwas van nieuw leden misliepen. De ledenkorting voor de korte cursus was niet dusdanig (en veel minder dan voor een langere cursus) om daarmee cursisten te verleiden om lid van de natuurvereniging  te worden. Toch groeide het leden tal van 258 leden bij de start in 2014 naar 330 leden vijf jaar later.

Vogels kijken een activiteit voor jong en oud

Jaarlijks worden een groot aantal activiteiten georganiseerd door de werkgroep Educatie. In samenwerking met andere werkgroepen wordt een aantrekkelijk programma opgesteld.
Ook wordt deelgenomen aan landelijke activiteiten als Nacht van de Nacht, Nationale Nachtvlindernacht, midzomernachtwandeling, Landelijke Natuurwerkdag en Euro Birdwatch .

In 2015 werd voor het eerst een fotowedstrijd georganiseerd. De winnaar was Jo Polak. Dit werd in 2019 nog een keer herhaald. Eveneens zijn er met succes een aantal fotocursussen gegeven.

De natuurwerkdagen waren in de eerste vijf jaar van het bestaan van Natuurvereniging Eiland IJsselmonde een zeer regelmatig terugkerende activiteit in het programma van de vereniging.
Met de komst van het Waalbos (2015-2018) werden de natuurwerkdagen steeds vaker aldaar uitgevoerd. In 2020 werd besloten de organisatie van deze activiteiten  over te dragen aan de Stichting Natuurbeheer Waalbos.

De werkgroep Jeugdeducatie heeft twee afdelingen; Ridderkerk en Barendrecht.
In Ridderkerk doen diverse leerlingen van Ridderkerkse basischolen mee aan de Stertochten in het Oosterpark, Lohmanpark en ook de Donckse Velden. Eens per jaar wordt samen met de gemeente Ridderkerk de Milieuweken georganiseerd.
Andere succesvolle jeugdactiviteiten die zowel in Ridderkerk als Barendrecht georganiseerd worden zijn braakballen pluizen, nestkastjes timmeren, vetbolletjes maken en voorbeelden van buiten activiteiten zijn takkenhutten bouwen en waterdiertjes scheppen.

In 2014 werd voor het eerst overlegd  met stichting Ark over mogelijke samenwerking op het gebied van jeugdeducatie in Barendrecht.  In 2015 is besloten de jeugd en natuuractiviteiten in de Zuidpolder en in de Koedoodzone van ARK Natuurontwikkeling over te nemen. De Stichting Ark was in 2016 nog behulpzaam door het geven van een training aan vrijwilligers om schoolkinderen te informeren over de klimaatbuffer van IJsselmonde. 

In 2017 is afgesproken is dat alle vrijwilligers betrokkenen bij de jeugdactiviteiten in het bezit moeten zijn van een Verklaringen Omtrent Gedrag (VOG).

In 2015 werden de eerste gesprekken gevoerd met het IVN (Instituut voor Natuureducatie) over de mogelijkheden om een IVN afdeling te worden. Van 2017 t/m 2019 is de natuurvereniging een IVN afdeling in oprichting en dat laatste jaar werd besloten niet verder te gaan met IVN.

Verder heeft het bestuur de ANBI status overwogen zodat giften aftrekbaar zijn van de belasting. Vooralsnog is besloten dit niet te doen omdat dit veel werk voor de penningmeester zou betekenen en het voordeel gering wordt geacht

In 2013 verscheen de eerste digitale nieuwbrief. Vanaf 2014 verschijnt deze nieuwsbrief wekelijks.
De nieuwbrief heeft een varieerde inhoud (minstens 10 pagina’s) maar opent altijd met een lijst van actuele activiteiten.  In 2020 draagt Aart van Dragt de redactie over aan de werkgroep Communicatie en zal de Nieuwsbrief eens in de twee weken verschijnen.  Op dat moment stopte ook, na 21 jaar,  de wekelijkse rubriek van de natuurvereniging in het Ridderkerkse huis aan huisblad De Combinatie.

In de hele periode zijn samen met de Stichting Natuur en Milieu met wisselend succes zienswijzen ingediend op provinciale nota’s en bezwaren gemaakt tegen het geven van een ontheffing van de Flora en Faunawet  om  de jacht op diverse diersoorten mogelijk te maken in Zuid Holland en op het eiland IJsselmonde in het bijzonder. Zo keerden we ons tegen het doden van zwanen, reeën, roeken, smienten, fazanten, hazen en broedende ganzen.  Soms moest de rechter er aan te pas komen om een uitspaak te doen. 

Woningen Riederwerf grenzen aan de Donckse Griend

In 2015 werd door de vereniging bezwaar tegen het maken van de damwand langs het Donckse griend bij de woningen van de Riederwerf in Ridderkerk-Bolnes. De wand aan de zijde van de Ringdijk is dwars geplaatst  (in tegenstelling tot de eerder verleende vergunning). Hierdoor is veel zand het griend ingelopen en zijn verschillende beschermde Spindotters en Zomerklokjes bedolven. Daarna is contact gezocht met projectontwikkelaar AM om te komen tot een oplossing met de intentie de rechtszaak te laten vervallen. Hiertoe zijn diverse bijeenkomsten geweest met AM en jonkvrouw Catherina Groeninx van Zoelen van Huys ten Donck. Uiteindelijk kwam de rechtszaak toch.
De rechter oordeelde dat partijen eruit moesten zien te komen middels mediation. Daarna zijn nog diverse bijeenkomsten geweest met de gemeente als mediator. Dit heeft in 2017 geleid tot een overeenkomst. AM gaat onderaan de voet van de nieuwe damwand de sloot uitgraven, zodat het water vanaf de rivier weer goed het griend in kan stromen. Ook zal de toegang tot het griend vanuit de woonwijk bemoeilijkt worden door het plaatsen van een hek. Helaas zijn anno 2020 zowel door de Stichting Huys ten Donck als door de projectontwikkelaar AM nog niet alle afspraken volledig uitgevoerd.

De ontwikkeling van akkernatuur in het Buijtenland van Rhoon kwam in de zomer 2018 in handen van een Gebiedscoöperatie van boeren, natuurorganisaties en recreatieondernemers. Het bestuur heeft besloten om hier geen zitting in te nemen. Wij nemen een onafhankelijke adviserende rol in.

De vraag naar schone energie, zonne-energie en windenergie, leidt tot de komst van windmolen en zonneparken op het eiland IJsselmonde. De natuurvereniging zet zich in om te voorkomen  dat de komst van deze vormen van nieuwe energie natuurgebieden aantast. Samen de Vereniging van de Carnisse Grienden verzet de Natuurvereniging zich met succes tegen de komst van windmolens langs de Oude Maas (Natura 2000 gebied). 

Thema’s rondom ruimtelijke ordening, milieu en groenbeleid worden door de werkgroep Ruimtelijke Ordening en Milieu (ROM) behandeld. De gevolgen van de essentaksterfte in de regio resulteerden eind 2017 in drastische maatregelen door terreinbeheerders (m.n. Staatsbosbeheer) en zal ook in de volgende jaren nog de gemoederen bezighouden.

De vereniging staat altijd open voor overleg met natuurorganisaties, terreinbeheerders op het eiland en de gemeenten waar we actief zijn.

Eiland van Brienenoord

Op het eiland IJsselmonde worden regelmatig diverse natuur-/recreatiegebieden heringericht. Daarbij is verschillende keren de expertise van de Natuurvereniging gevraagd. Zo is meegedacht over struinnatuur bij de Johannapolder in Rhoon, inrichting van plantsoenen bij de flat aan de Zuidersingel in Barendrecht, het Stadionpark, park De Twee Heuvels en het Eiland van Brienenoord in Rotterdam-Zuid.

Op politiek vlak hebben we het afgelopen jaren inspraak geleverd bij de collegeprogramma’s van Ridderkerk en Barendrecht. Er zijn brieven gestuurd aan alle raadslieden om onze visie op natuurvriendelijke groenbeheer en milieuthema’s toe te lichten.

De natuurvereniging heeft zitting in het Platform Natuur, Milieu en Duurzaamheid . In dit Ridderkerkse Platform zijn verschillende maatschappelijke organisaties vertegenwoordigd. Het platform geeft gevraagd en ongevraagd advies aan de gemeente Ridderkerk op het gebied van natuur, milieu en duurzaamheid.

Nme centrum De Groene Draak

In 2019 is het NME Centrum De Groene Draak verbouwd. Een belangrijk deel van het gebouw is omgevormd tot kantoor. Officieel is het hele gebouw nu regiokantoor voor de Dierenbescherming. Dit betekende voor de Natuurvereniging dat er geen natuurmaterialen meer tentoongesteld kunnen worden en dat vrijwel geen materialen meer opgeslagen kunnen worden in het NME. Heel veel spullen zijn weggegeven. De vitrinekasten en de leskisten zijn gedoneerd aan het nieuwe bezoekerscentrum in het Waalbos. Andere spullen zijn tijdelijk elders opgeslagen.

De natuurvereniging zet in 2020 een enquête onder haar leden uit hoe men de toekomst voor zich ziet, willen de leden gebruik blijven maken van het NME Centrum of  wil men de activiteiten uit spreiden over het eiland. De antwoorden op deze en andere vragen die te maken hebben over de toekomst van de vereniging zullen nog nader uitgewerkt worden. 

Onze vereniging functioneert dankzij de vrijwilligers. In werkgroepen wordt specifieke kennis verzameld en gedeeld over bepaalde soortgroepen of onderwerpen. Ze organiseren samen tal van activiteiten waarbij belangstellenden hun kennis delen. Al die werkgroepen maken ook jaarverslagen. Bent u geïnteresseerd dan kunt u deze informatie vinden op de pagina van de betreffende werkgroep.